Σε μια προσπάθεια να καταλάβουμε λίγο καλύτερα τι συνέβη στην Τόνγκα χτες και επειδή βρισκόμαστε μακριά, το νησί Χούνγκα Τόνγκα Χούνγκα Χαπάι «γεννήθηκε» το 2009, όταν εξερράγη ένα υποθαλάσσιο ηφαίστειο ανάμεσα από δύο ακατοίκητα νησάκια του νησιωτικού αυτού κράτους: το Χούνγκα Τόνγκα και το Χούνγκα Χαπάι.

Από τις εκρήξεις αυτού του υποθαλάσσιου ηφαιστείου αναδύθηκε μια νέα χερσαία έκταση που ένωσε τα δυο αυτά νησάκια, δημιουργώντας ένα νέο, ενιαίο νησί-ενεργό ηφαίστειο, το Χουνγκα Τονγκα Χουνγκα Χαπαι.

Ερχόμαστε στο σήμερα, και το ηφαίστειο που «γέννησε» πριν δέκα χρόνια αυτό το νησί, το κατέστρεψε με την έκπηξη, καθώς το κεντρικό κομμάτι του νησιού υποχώρησε εντελώς.

Η ηφαιστειακή δραστηριότητα του υποθαλάσσιου ηφαιστείου στην Τόνγκα θα είναι σε εξέλιξη το επόμενο χρονικό διάστημα, ενώ υπάρχει το ενδεχόμενο κατάρρευσης του θόλου του ηφαιστείου.

Μια τέτοια κατάρρευση θα μπορούσε να προκαλέσει τσουνάμι μεγαλύτερης κλίμακας, το οποίο θα επεκταθεί σε όλη την έκταση του Ειρηνικού Ωκεανού, ενώ την ίδια ώρα ακόμα δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε πώς η έκρηξη του ηφαιστείου στην Τόνγκα ήταν υπαίτια για τους δύο θανάτους στο Περού, καθώς δύο γυναίκες πνίγηκαν στο βόρειο Περού όταν κύματα δύο μέτρων χτύπησαν ένα φορτηγό, παρασύροντάς το στη θάλασσα, στην παραλία Naylamp, Lambayeque, στα βόρεια της χώρας.

Η τεράστια έκρηξη του υποθαλάσσιου ηφαιστείου στην Τόνγκα συμβαίνει μόνο «περίπου κάθε χίλια χρόνια» και ήταν τόσο μεγάλη, που ήταν ορατή από το Διάστημα και προκάλεσε σεισμό 7,4 βαθμών αλλά και τσουνάμι στην ακτή του νησιού του Ειρηνικού, αφήνοντάς το καλυμμένο με στάχτη και αποκομμένο από βοήθεια.

Η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας Τζασίντα Άρντερν είπε ότι η έκρηξη ήταν «εξαιρετικά ανησυχητική» και ότι οι υπηρεσίες εξακολουθούν να προσπαθούν να δημιουργήσουν πλήρη επικοινωνία με την Τόνγκα.

Η μεγάλη ανησυχία εκεί είναι για την ασφάλεια του αέρα και του νερού λόγω της τέφρας και του καπνού – εννοείται πως αν δείτε βίντεο και φωτογραφίες, για το ίδιο θα ανησυχήσετε κι εσείς.

Η κυβέρνησή τους ζήτησε από τους πολίτες να φορά μάσκες και να χρησιμοποιεί εμφιαλωμένο νερό προς το παρόν, παράλληλα εκδόθηκαν προειδοποιήσεις για τσουνάμι για τη Χαβάη, την Αλάσκα και τις ακτές του Ειρηνικού των ΗΠΑ, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες Ιάπωνες πολίτες κλήθηκαν επίσης να απομακρυνθούν, καθώς κύματα άνω του ενός μέτρου έπληξαν τις παράκτιες περιοχές.

Τα ισχυρά κύματα καταγράφηκαν στην Ιαπωνία, τη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία, με έναν βρυχηθμό που ακούστηκε 6.000 μίλια μακριά στην Αλάσκα.

Πάνω στο φαινόμενο αυτό ο καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών Ευθύμης Λέκκας, ο οποίος με βάση τις επιτόπιες έρευνες που διεξήγαγε ο ίδιος στο ηφαίστειο Krakatau, το οποίο ανήκει σε ίδιο γεωτεκτονικό πλαίσιο, τον Δεκέμβριο του 2018, τονίζει τη δυσκολία πρόβλεψης της εξέλιξης τέτοιων φαινομένων, καθώς δεν είναι άμεσα ορατές οι παραμορφώσεις, δεν είναι εφικτή η παρακολούθηση των αερίων που εκλύονται από το ηφαίστειο και είναι αδύνατη η εγκατάσταση εκτεταμένου δικτύου σεισμογράφων.

Σύμφωνα και με τον μετεωρολόγο Σάκη Αρναούτογλου, το ωστικό κύμα του ηφαιστείου Hunga-Tonga «τρέλανε» για λίγο τα βαρόμετρα και της Ελλάδας χθες το βράδυ, καθώς μετά τις 10 το βράδυ του Σαββάτου και μετά από περίπου 16 ώρες έφτασε και στην Ελλάδα το ωστικό κύμα που δημιουργήθηκε από την απίστευτη έκρηξη του υποθαλάσσιου ηφαιστείου Hunga-Tonga-Hunga-Haapai, διανύοντας από τον νότιο Ειρηνικό και μέχρι την περιοχή μας πάνω από 17 χιλιάδες χιλιόμετρα!

Το κύμα πίεσης καταγράφηκε μάλιστα πάρα πολύ καθαρά από όλους σχεδόν τους μετεωρολογικούς σταθμούς του Αστεροσκοπείου Αθηνών, με τη βαρομετρική πίεση να παρουσιάζει την ίδια απότομη αυξομείωση ταυτόχρονα για περίπου ένα ημίωρο κατά σχεδόν 2-3 hPa στην κεντρική και βόρεια Ελλάδα (Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη, Αττική αλλά και Κέρκυρα) και έως 4-5 hPa στη νότια Ελλάδα (Ηράκλειο, Ρόδος).

Κλείνοντας, υπάρχει λογαριασμός στήριξης για τους 100.000 κατοίκους της Τόγκα (https://swr.gr/palu9 ), που αυτή τη στιγμή ζουν μια πραγματική τραγωδία στην άλλη άκρη του κόσμου.